Gijzeling van 15 miljoen mensen!

Terwijl het kabinet druk in de weer is maatregelen te bedenken die het virus en de gevolgen bestrijden vindt de grootste gijzeling plaats uit de geschiedenis van ons land. 85% van onze bevolking wordt gegijzeld door 15% medeburgers. Ongeveer 85% is geprikt tegen het coronavirus en ongeveer 15% niet. Een klein deel daarvan heeft medische redenen om zich niet te laten prikken. Deze 15% is dus zeer ontvankelijk voor het virus en dat merken de ziekenhuizen. Deze 15% leggen onze ziekenhuizen en in het verlengde daarvan de thuiszorg lam. Zij belemmeren de toegang tot de zorg! Er wordt reeds gesproken over code zwart waarbij aan de ziekenhuispoort beslist moet worden wie er wel en niet behandeld mag worden. Nee, nee we maken daarbij geen verschil tussen mensen die geprikt zijn en mensen die niet geprikt zijn. Prachtig die medische ethiek en dat lijkt me ook juist. Een arts is verplicht iedereen te behandelen en daar moet niet aan getornd worden.

Een andere instantie echter kan wel zorg dragen voor een normaal blijven functioneren van de zorg. Dat is de overheid, die zich op dit moment manifesteert als een stel angsthazen die vrijdagavond 26 november met maatregelen zullen komen die geen effect hebben. Wie zich niet heeft laten prikken moet gewoon in quarantaine. Pas dan zullen andere virus bestrijdende maatregelen effect hebben. Dus niet geprikt, dan mag je lekker achter de kachel thuis, lekker bingewatchen.

Lieve niet-prikker om de zorg er weer bovenop te krijgen hoef je niets te doen, alleen maar thuis blijven met je hele gezin. Ook niet naar je werk. Je moet wat over hebben voor je standpunten tenzij je je alsnog laat prikken en niet meer als een tikkende tijdbom door het land gaat. In Frankrijk, Italië en Oostenrijk heeft de overheid dit aan gedurfd. Vreemd want de Fransen komen snel in opstand. Er is slechts marginaal tegen gedemonstreerd in beide landen.

Want anders ontstaat er tweedeling. En iedere Nederlander moet gelijk behandeld worden en tweedeling mag niet. Nou, de samenleving staat helemaal bol van de tweedelingen. Arm en rijk, goed behuisd en dakloos. De niet prikkers worden beschermd door de integriteit van het lichaam. De overige Nederlanders hebben recht op bescherming van de overheid, zeker als zij medische zorg behoeven! En dat recht wordt ze niet gegund. Deze mensen zijn vogelvrij. Dat is ook tweedeling!

Dus overheid kies maar uit: welke tweedeling wil je?

Die waarbij patienten geen verzorging kunnen krijgen en niet geopereerd kunnen worden omdat de ziekenhuizen vol liggen met niet geprikte corona patienten of

die waarbij de prik weigeraars niets anders aangedaan wordt dan in quarantaine moeten gaan.

De laatste keuze lijkt mij het mindere kwaad! Regering regeer!

Polderen: van redding tot ramp!

DE REDDING

Wij, Nederlanders, vinden over het algemeen dat wij onze zaakjes goed voor elkaar hebben. Onze minister Hoekstra is van mening dat de zuidelijke landen teveel bezig zijn met vrouwen en wijn drinken. Daarom hebben ze hun geldzaken niet op orde. In Duitsland kun je niet gewoon met je pinpas betalen en in Frankrijk kun je moeilijk aan drugs komen en België is een lastige doorgang op weg naar Frankrijk. Wij kennen geen lange stakingen in het openbaar vervoer. Werkgevers en werknemers komen meestal wel uit het overleg voor een nieuwe CAO. Onze sporters doen het goed op de Spelen, waardoor het ons gemakkelijk valt te vergeten dat we drie keer een WK voetbalfinale verloren hebben. Meedoen is belangrijker dan……….!

Inderdaad, wij hebben onze zaakjes goed voor elkaar. In onze vroegste geschiedenis moesten wij al ” gezamenlijk, in goed overleg en met respect voor elkaar” er voor zorgen dat we geen natte voeten kregen, dat er dijken gebouwd werden en dat het water buiten gehouden werd. Wij zijn zo goed in watermanagement dat het een export artikel geworden is. Geholpen door onze ligging aan zee in een delta zijn wij een zeevarend handelsland geworden. De zee bracht ons ook naar onze koloniën, de Verenigde Oost-Indische Compagnie bracht ons de Gouden Eeuw en we behoren tot tot de rijkste lander ter wereld. Ons gezamenlijk optreden tegen het water, het vroege polderen, bracht ons naar het hedendaagse polderen. Al polderend, uitgaand van wat er gemeenschappelijk is, bracht ons arbeidsrust. In een soms langdurig overleg ontstond consensus, geven en nemen net zo lang tot iedereen redelijk tevreden was. Niemand is er op uit het onderste uit de kan te halen, geven en nemen is reeds ingecalculeerd!

Deze wijze van met elkaar omgaan, met leiders die zich er van bewust zijn dat zij niet meer zijn dan de eerste onder de gelijken is ons onder de huid gaan zitten, is deel gaan uitmaken van ons sociale DNA. Nooit weglopen van een onderhandelingstafel, altijd de positie van andere partijen onderkennen en daar rekening mee houden, geen slaande deuren en geen persconferenties waarbij de ander voor gek wordt uit gemaakt want: je komt elkaar altijd weer tegen! Je hebt elkaar nodig. Betrek zoveel mogelijk iedereen die het aangaat bij het overleg om de consensus breed te maken, dan staan we sterk. Bij onderhandelingen kan veelal teruggevallen worden op adviesorganen die geraadpleegd moeten worden zoals de Sociaal Economische Raad. Met andere woorden: onze samenleving is doordrenkt van de wil om er uit te komen en dat mag wat (overleg)tijd kosten. Zie kabinetsformatie. Prachtig. Ja, in normale omstandigheden.

DE RAMP: een falende overheid.

Bij een natuurramp zoals covid-19 waar we nu mee te maken hebben werkt ons poldermodel averechts. In landen waar men snel besloten heeft tot inenten had men geen last van een poldermodel dat veel overleg en dus veel tijd vraagt. Wij begonnen overal als laatste mee zowel met inenten als met de boosterprik. Je zag de minister wegzakken in een moeras van overlegmomenten. Hij was met handen en voeten gebonden aan adviesorganen. Die hadden weer hun eigen overlegmomenten. Dit heeft op cruciale momenten de besluitvorming vertraagd met dodelijke gevolgen met name voor de ouderen die allang een boosterprik hadden moeten krijgen. Wij worden in daadkracht voorbijgelopen door Israel, Portugal, de UK, Italië. Een ander verschil ligt in de uitvoering. Als er eenmaal een besluit ligt hoe zit het dan met de uitvoering? In Portugal en Israel is de uitvoering in handen van militairen. Mensen die opgeleid zijn om te handelen in noodsituaties, snel inschatten en snel handelen. Met een duidelijke communicatie- en gezagsstructuur.

Nu lijkt het er op of de direct betrokkene autoriteiten rondlopen als Alice in Wonderland. Vol verbazing over de nieuwe, bedreigende werkelijkheid. Wachtend op een perfecte oplossing en ondertussen alles uit de handen laten vallen. Dit begeleid in de media door specialisten die elkaar op elk gebied tegenspreken. Het valt ook niet mee! Het idee om de uitvoering over te dragen aan enkele mensen met kennis van zaken die specifiek opgeleid zijn voor het handelen in dit soort situaties kan niet. Dit is on-Nederlands. Het is bijna vloeken in der kerk. Wij houden er van om eenieder zijn zegje te laten doen en daar nemen wij de tijd voor. Onze trage aanpak wordt veroorzaakt door onze cultuur van pappen en nathouden en niet tot een besluit kunnen komen.

Als we vooruit kijken zullen we denk ik zien dat iedereen besmet zal raken en dat het virus niet meer weg zal gaan. Misschien helpt het zichzelf om zeep door de vele varianten. Er ontstaat een nieuwe werkelijkheid met virus en de virussen die nog zullen komen. De wetenschap zal een belangrijke taak krijgen in de ontwikkeling van tegenmaatregelen.

Onze aanpak van deze crisis zal een keer geevalueerd worden als we dan tenminste klaar zijn met de evaluatie van het vorige overheidsfalen: de toeslagenaffaire.

11 november, een herdenking waard!

Er is gebeurtenis die een onuitwisbaar effect heeft gehad op onze directe buren Duitsland, België, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk. Deze gebeurtenis wordt in deze landen jaarlijks herdacht. Het is The Great War, Der Groβe Krieg, La Grande Guerre. Bij ons beter bekend als de eerste wereldoorlog, 1914-1918 met miljoenen militaire doden. Nederland was niet uitgenodigd mee te doen aan deze slachtpartij omdat wij geen deel uitmaakten van één van de landengroepen die met elkaar oorlog gingen voeren de Entente en de Centralen. Wij werden ook niet gedwongen mee te doen. Dat was precies wat onze regering nastreefde: neutraliteit. Onze buren maakten deel uit van de Entente. Op 11 november 1918 werd een wapenstilstand getekend in een treinwagon in Compiègne. Een vredesverdrag volgde een half jaar later: het Verdrag van Versailles. Dit weerhield de deelnemers er niet van de oorlog in een iets andere samenstelling, 21 jaar later, nog eens dunnetjes over te doen. De inhoud van dit vredesverdrag was daar mede schuldig aan. Nederland had toen (10 mei 1940) niets te kiezen, ongeacht de neutraliteit.

Wie door Frankrijk reist en even van de autoroute af wil om rustig wat te drinken of te eten komt vaak in een dorpje of stadje een herdenkingsmonument tegen voor de gevallenen in één van de oorlogen waar Frankrijk bij betrokken is geweest. Meestal gaat het om de gevallen inwoners in de eerste en tweede wereldoorlog. Soms staan daar nog bij Indochine en een enkele keer 1870-1871. Sommige monumenten voor de doden verkeren in perfecte staat, de meeste zijn toonbaar en sommige verkeren in deplorabele staat. In het Verenigd Koninkrijk dragen vele “poppies”, klaprozen begin november. De bloempjes die snel weer groeiden rond de door granaten omgeploegde velden en loopgraven.

Vandaag wordt 11 november weer herdacht in Parijs met al het vertoon dat bij de Franse opvatting van “grandeur” hoort. In aanwezigheid van de president van de République Française Macron, de minister-president met zijn gehele kabinet, alle topmilitairen, alle verenigingen van oud-strijders.

Deze keer was het een soort driedubbele plechtigheid. Niet alleen werd de wapenstilstand herdacht maar ook de in het buitenland op missie omgekomen Franse militairen.

Uniek was echter het eerbetoon aan de laatste der Compagnons de la Libération. Er waren er 1038, op twaalf oktober is de laatste overleden: Hubert Germain, 1920-2021

Na de smadelijke nederlaag van de Franse strijdkrachten in mei/juni 1940 en de daarop volgende wapenstilstand waren de Fransen ook mentaal gesloopt. Men vond de wapenstilstand wel in orde, het bracht rust in een massaal psychotrauma en de overgrote meerderheid nam genoegen met generaal Pétain als regeringsleider die nauw met de Duitsers ging samenwerken. Frankrijk bestond op dat moment uit 40 miljoen collaborateurs zoals De Gaulle later opmerkte en die kun je toch niet de doodstraf geven vanwege landverraad? Een paar jaar later stonden dezelfde mensen achter De Gaulle als bevrijder.

Een kleine groep accepteerde de wapenstilstand van Pétain niet en wilde de strijd voortzetten. Eén van hen was generaal Charles De Gaulle. Hij vluchtte naar Engeland. Vele militairen en burgers volgen hem. De Vrije Fransen noemden ze zichzelf. De Gaulle was een onbekende Franse generaal, een tank commandant. Hij verzamelde de Fransen die in Londen aan kwamen. Het waren er in het begin slechts 2000. Zij die zich voegden bij Vrije Franse Troepen zetten de strijd tegen de Duitsers en Italianen voort in Afrika.

Hubert Germain was op 19-jarige leeftijd één van hen en ging later deel uit maken van Compagnons de la Libération. Driekwart van de Compagnons de la Libération kwam voort uit de Vrij Fransen, de overigen kwamen voort het het binnenlands verzet. (les résistants). De compagnons die de oorlog overleefden werden later met militaire eer begraven. Het was een zeer gemengd gezelschap uit alle lagen van de bevolking met slechts 6 vrouwen. 1038 hoorden tot de uitverkorenen. De Gaulle en zijn staf beslisten wie er deel van uit maakten..Velen kwamen later op belangrijke publieke posities terecht.

Later vandaag wordt Hubert Germain bijgezet in Le Mont-Valérien, een nationaal herdenkingsmonument. In een crypte waar alleen de Franse president toegang heeft.Een fort ten zuiden van Parijs waar tijdens de tweede wereldoorlog 1008 verzetsstrijders en gegijzelden door de Duitsers zijn vermoord. Vergelijkbaar met de Waalsdorpervlakte.

Daarvoor is hij op een platte tank, begeleid door de Garde Républicaine te paard over de Champs Elysées naar het graf van de onbekende soldaat gereden. Ook daar eerbetoon. De Gaulle is op een zelfde soort tank naar zijn begraafplaats in zijn dorp gereden. Veel symboliek, perfect uitgevoerd. Ik denk dat de gemiddelde Nederlander zich afvraagt waar dat voor nodig is of er met een mengsel van verwondering en respect naar kijkt.

Je kunt ook zeggen dat met de dood van Hubert Germain een deel van de Franse geschiedenis naar de achtergrond raakt. Het deel van de Franse Engelandvaarders, hun heldenstatus, hun band met De Gaulle, het tijdperk De Gaulle.

In ons land is dit bij de meesten onbekend. Wij gaan ook anders met onze geschiedenis om, wij zijn minder militaristisch en wij hebben niet zoveel met “grandeur”. Onze herdenkingen worden samengeperst in 4 mei. De Fransen hebben er meer, misschien hebben de Fransen wel meer geschiedenis? De 14 e juli kenmerkt zich ook door veel militair vertoon. Het is de aard van het beestje!

Misschien vindt dit ook zijn weerslag in de volksliederen. Het Wilhelmus is een braaf lied over hoe wij lang geleden met Gods hulp onafhankelijk zijn geworden van Spanje. De Marseillaise is een bloederig verhaal over een burgeroorlog die, minder lang geleden, gewonnen is door “de kinderen van het vaderland” (les enfants de la patrie) en waarvan de verworvenheden bewaard moeten blijven tot elke prijs!

9 november

De ANWB is geloof ik één van de grootste verenigingen van ons verenigingsrijke land. Begonnen als vereniging van wielrijders met een paar honderd leden, voornamelijk welgestelde jonge mannen, zijn er nu meer dan 4.000.000 leden die een apparaat hebben waar een wiel aan zit. Ook ik ben lid van deze club en vandaag communiceerde de ANWB met mij, eenvoudig lid. Het was geen aanmaning, ook geen uitnodiging me te abonneren op een nieuwe dienst. Nee, het was een felicitatie. DE ANWB feliciteerde mij met mijn verjaardag. Als ik al de overmoedige gedachte mocht hebben dat ik het enige lid was dat jarig was op 9 november, werd deze gedachte meteen de grond ingeboord met de vermelding dat er in Overijssel 551 ANWB-leden op deze dag jarig waren.

Ik vroeg me even af hoeveel van deze jarigen van 9 november de zelfde associatie met deze datum zouden hebben als ik. Dat hangt een beetje van de leeftijd en de belangstelling af.

Bij mijn eigen verjaardag is in ieder geval de Kristallnacht in beeld: 9 november 1938 toen in Duitsland, niet toevallig, aanvallen en brandstichtingen werd uitgevoerd op synagogen en eigendommen van Joodse Duitsers. Georganiseerd in de top van de Nazi-beweging en zonder weerstand van politie en brandweer uitgevoerd. Er werd ook gemoord. De schattingen verschillen maar een duizendtal Joods Duitsers werd op 9 november en de dagen daarna gewoon vermoord. Als men al niet had willen geloven in het vernietigende ideologie van de Nazi’ s dan moest dit toch wel het einde zijn van de goedgelovigheid en naïviteit. Van de Kerken, evangelisch of katholiek, kwam geen protest. De Calvinisten deden het Calvijnse antisemitisme eer aan. Zij stonden aan de kant te juichen : de Joden kregen hun verdiende “straf”. In het buitenland gingen misschien de ogen open, maar er gebeurde eigenlijk niets.

Je kunt de Kristallnacht zien als het publieke, schaamteloze en openbare begin van de vervolging van de Joden in Duitsland. DE KZ’ s in Duitsland begonnen vol te lopen met Joden en politieke gevangenen. Later gevolgd door de KZ’ s in de bezette gebieden Polen, Oekraïne, de Baltische staten. Auschwitz is dus geen Pools concentratiekamp maar een Duits concentratiekamp in bezet Polen! Een klein verschil.

9 november betekent ook nog iets anders voor de wereld. Op die dag in 1989 viel de muur die Duitsland verdeelde in Bundes Republik Deutschland en de Deutsche Demokratische Republik. DDR was een op Stalinistische leest geschoeide socialistische staat. Onstaan uit de deling van Duitsland aan het einde van de tweede wereldoorlog in. Berlijn was hierbij een aparte stad geworden met een Engels, Amerikaans, Frans (gezamenlijk West-Berlijn) en Russisch deel, Oost-Berlijn. De muur was tot stand gekomen als reactie op de de vlucht van duizenden Oost-Duitsers en Oost-Berlijners naar het Westen. DDR liep leeg, waarschijnlijk wegens haar ongekende succes. Een staat waarin de geheime politie (Stasi) de burgers controleerde door een pervers verklikker systeem. Ouders werden bespioneerd en aangegeven door hun kinderen en omgekeerd. Brave spionnen kregen voorrechten, mochten bv studeren.

De muur werd opengesteld na maanden van ongeregeldheden in de grote Oost-Duitse steden, Leipzig, Dresden etc. Honderdduizenden demonstranten met de leuze ” Wir sind das Volk”, een parafrase op hun leiders die het altijd hadden over “Das Volk”. De spanningen namen toe en het had weinig gescheeld of het leger had geschoten. Daarna was het deksel van de ketel. Op een vraag voor de tv wanneer de muur open ging zei een hoge Oost-Duitse politicus “ab sofort”. Toen was het gebeurd met de muur. De muur verdween……….maar twintig kilometer verderop stonden nog steeds Russische tanks van het Warschau-pakt. Er was nog veel te regelen!

Enige oorzakelijke relatie met mijn verjaardag en de hierboven beschreven gebeurtenissen is lijkt mij uitgesloten! Toeval bestaat!

Gewoon gelukkig…

Dit heet niet voor niets boomertalk hoewel er maar één boomer praat. En…….voor velen zal het prietpraat zijn maar dat heb ik ook aangekondigd in de intro. Na tachtig jaar heb je wat te vertellen. Als klein kind logeerde ik vaak bij mijn Opa en Oma in Breda. Soms logeerden zij bij ons in Eindhoven. Eén van de hoogtepunten was als ik na het wakker worden nog even in bed mocht bij opa en oma. Opa vertelde verhalen uit zijn jeugd en die waren zonder uitzondering spannend. (trouwens als je nu zou vertellen dat je bij je opa in bed kroop als vier of vijfjarige dan had Veilig Thuis snel over de vloer!). Wat hij vertelde was toen al uit een ander universum en speelde zich af in zijn twintiger jaren, begin vorige eeuw dus. Zaterdagavond was toen de uitgaansavond na een 6-daagse werkweek. Hij ging op stap met de jongens van Maas, de jongens van het danscentrum Maas aan de Vismarkt in Groningen. De jongens van Maas en de jongens van de Haas, dat moet een apart clubje geweest zijn. Ze gingen dansen in Bedum. Google maps leert dat dat 11 km is. Ze gingen te voet. Heen en terug. De vrije zaterdag avond begon met een forse wandeling, de zondagochtend idem.. Dat was hun normaal. Moed indrinken in het danslokaal in Bedum. Dansen bij de vijand. De Bedumse meisjes vonden die stadjers wel interessant. De Bedumse jongens niet. Dat werd dus vaak knokken bij het verlaten van de kroeg, zeker als dat was in gezelschap van een Bedumse schone. Na de zoveelste matpartij vond mijn grootvader het genoeg. De volgende keer nam hij een pistool mee. Bij het verlaten van het danslokaal en achtervolgd door virile, jaloerse Bedumse leeftijdsgenoten schoot hij een paar keer in de lucht. Nooit meer last gehad vertelde hij mij. De verdere afloop is mij nooit geopenbaard. Dit soort vetes tussen bezoekers van disco’ s afkomstig uit verschillende dorpen is ook nu nog gemeengoed. Later is mij duidelijk geworden dat hij een kort lontje had. Met mijn Oma had hij precies de juiste vrouw gewonden. Hij is zijn hele leven streken uit blijven halen maar de scherpe kantjes waren er af. Hij was een weinig toegewijd bakker en liet de broden verbranden in de oven. Mijn oma haalde hem daarom uit de kroeg aan de Carolieweg en begon aan de verkeerde man te sjorren. Dit zijn de verhalen, met vele anderen die in de familie rond gingen. Later werd hij begeleider van jongens op de tuchtschool bij Ginneken. Jongens die jeugddetentie hadden. Daar was hij goed in. Hij ging voor zijn jongens. Tot op het ministerie van Justitie. Waar in 1920 een tuchtschool ambtenaar nog toegang had tot een staatssecretaris. Maar wat op mij de meeste indruk gemaakt heeft en wat ook de reden was dat ik daar zo graag was: deze twee mensen hielden zielsveel van elkaar en dat lieten ze ook merken. Op zijn sterfbed heeft mijn grootvader met zijn laatste energie een eindeloze loftuiting uitgesproken op mijn grootmoeder. Ze zijn beiden rustig en vredig gestorven. Mijn grootmoeder had de heilige overtuiging dat ze naar vader ging en dat moet haar rust gegeven hebben. Thuis, als de kinderen er bij waren, noemde ze hem vader. Ze zijn 60 jaar getrouwd geweest én ze zijn heel gelukkig geweest. Het is geen toeval geweest dat ik in Groningen ben gaan studeren. De Carolieweg werd ook voor mij een bekende plek . Groningen gaf en geeft mij nog altijd een apart gevoel en dat begon al als jongetje van vijf jaar.

Nieuwsgierig

Het zal in de herfst van 1948 geweest zijn. Ik las de krant al jong. Het was het Vrije Volk. Deze krant was gelieerd aan de PvdA en daar lag de politieke voorkeur van mijn vader. Ik was niet geïnteresseerd in het plaatselijke nieuws, zelfs niet in het vaderlandse nieuws. Nee, mijn voorkeur ging uit naar het internationale nieuws. Het begrip 38e breedtegraad, nog steeds de scheidslijn tussen Noord- en Zuid-Korea, is in die tijd voorgoed in mijn geheugen gebrand. Net als de woorden kibboets, Indië, Tito en Stalin. Wat echt indruk maakte was het vertrek van “onze jongens” naar Indië, beter gezegd Nederlands-Indië. Want daar ging het om. Het was Nederlands en dat moest toch vooral zo blijven. Weg met Soekarno en de nationalisten. Ze gingen Soekarno een lesje leren!
Als ik uitgelezen was stond ik op. Ik las altijd liggend op mijn buik. De kokosmat waar ik op lag liet kleine kuiltjes op mijn knieën achter die ik tevergeefs weg probeerde te masseren.

Twintig jaar later op 19 december 1968 verscheen er een artikel van ene Joop Hueting in de Volkskrant. Hij was in 1947 als dienstplichtig soldaat naar Java gestuurd en vertelde over zijn ervaringen. Hij vertelde over wangedrag van Nederlandse militairen. Wangedrag dat het best omschreven kon worden als oorlogsmisdaden. Pek en veren werden zijn deel. Een jaar later deed hij het nog eens dunnetjes over in het Vara actualiteitenprogramma Achter het Nieuws. Veteranen reageerden o.a. met matennaaier, nest bevuiler. Toch vond de regering het nodig iets te laten uitzoeken . Het leidde tot een commissie die de excessen nota publiceerde. Bijna in zijn eentje geschreven door Cees Fasseur. (nu bekend als criminoloog en de man die het Nederlandse drugbeleid tot op de grond afbreekt). Hueting had al eerder gepoogd zijn verhaal te slijten Niemand wilde zijn handen er aan branden. Hij heeft het dus 20 jaar laten rusten. Kern van het verhaal is dat deze dingen gebeuren en dat het niet incidenteel doch systematisch is. In de loop der jaren zijn meer veteranen naar buiten getreden. Wij weten nu dat ook wij tot alles in staat zijn en dat was moeilijk te verteren.Volgend jaar verschijnt de de-kolonisatiestudie van het NIOD. Daar zal zonder enige twijfel ook de moordpartij op 431 onschuldige burgers in Rawagede vermeld worden. Twintig jaar later deden de amerikanen het nog eens dunnetjes over in Vietnam. In My Lai werden 500 burgers vermoord. De onverwachte aankomst van een helikopter voorkwam nog erger.

Het merkwaardige voor mij was dat me dit wangedrag van Nederlandse soldaten niet verbaasde. Op verjaardagen vertelde een oom, oud KNIL-militair, wel eens over zijn ervaringen tijdens de politionele acties (zo werd de oorlog genoemd) in Indië. Als ze na een lange patrouille dag wilden uitrusten met een pilsje naderden ze een dessa. Voor de zekerheid bestookten ze het dorp eerst met mortieren. Even kijken of het veilig was en dan tussen de resten op zoek naar een flesje bier.

Wij zijn niet uniek in dit gedrag. Alle ex-koloniale landen hebben zich er aan schuldig gemaakt! Het hoort kennelijk bij oorlog.

Dat zoeken we even op ……

Vanochtend ben ik even in een studieboek gedoken dat ik 60 jaar geleden met veel plezier heb doorgewerkt. Sommige studieboeken heb ik bewaard en “Individual in society van Krech en Crutchfield ” hoort daarbij. De aanleiding was een gesprek dat ik op de radio opving van een meneer die het had over de voetbalrellen van afgelopen weken. Hij noemde de agressie-frustratie theorie. Die had ik leren kennen uit dit boek . Grappig dat dit aangehaald wordt. Geeft de indruk dat het van eeuwige waarde is, althans een 60-jarige eeuwigheid.

Mensen kunnen belemmerd worden in het bereiken van hun doelen, iets wat je wilt mag niet of kan niet, de normen en waarden van de samenleving staan het niet toe. Andere belemmeringen vinden we in de eigenschappen van het individu zelf. Iemand met weinig emphatisch vermogen zal niet snel toegelaten worden tot een hulpverlenend beroep, hoe graag hij dat zelf ook wil. Er kan ook sprake zijn van belemmering die voor grote groepen gelden. Corona en de door de overheid opgelegde maatregelen zijn daar een voorbeeld van. Deze belemmeringen vormen een barriere op weg naar een doel en/of het niet uitkomen van verwachtingen. We kunnen ons doel niet bereiken. We zijn gefrustreerd. We kunnen ons doel verleggen of onze lat lager leggen, we kunnen het zelfs opgeven. Het tegendeel kan ook ontstaan: stress, spanning, adrenaline, boosheid. (Kleine kinderen zijn per definitie gefrustreerd!)

Grote groepen jongeren zijn tijdens de lockdown terug geworpen op zichzelf. Alles wat normaal was mocht niet meer en dat terwijl je juist in de fase zit waarin je met alles wilt experimenteren, overal uitdagingen zoekt! Agressie is een uitingsvorm van frustratie. Niet iedereen is even getalenteerd in het soepel omgaan met de frustratie. Bij jongeren is het veiligheidsventiel los geraakt. Het valt ook niet mee meer dan geen jaar niet naar je kroeg, geen festivals. Bij velen is de druk opgebouwd en leidt dit tot geweld, voetbalgeweld, hooligangeweld. Voetbal is geen oorzaak, voetbal is aanleiding voor onredelijk knallen. Alle frustratie werden losgelaten op busjes auto’ s en andere objecten. Confrontatie met het gezag, de politie en andere clubs werd gezocht. Het gaat hier om een generatie die zich niet veel heeft moeten ontzeggen, die eigenlijk nooit nee te horen heeft gekregen. En dan krijg een keer een hard en veelvuldig nee en dan is de ontstane frustratie niet te hanteren zonder geweld. Er zit ook massapsychologie is: men trekt zich in het geweld aan elkaar op, later kan men zeggen “ik was er bij” ! Trots ontstaat. Ik ben niet bekend met de hedendaagse pepmiddelen, pilletjes, shotjes. Kan dus ook niet zeggen of deze middelen agressie-remmend of -bevorderend zijn.

Wat begon als een pandemie heeft niet alleen medische gevolgen, het grijpt diep in in de psyche van mensen en op de relaties tussen mensen.met niet te voorziene gevolgen. We zijn nog niet van de pandemie en zijn gevolgen af. Wie dacht dat onze samenleving af was en dat we elk rimpeltje bestuurlijk en medisch konden glad strijken komt bedrogen uit. Ik heb het gevoel dat we op het gebied van de epidemiologie opnieuw moeten beginnen. Tegelijk met de aanpak van de gevolgen van de klimaatcrisis. We krijgen het zwaar. Een regering mag ons daar wel eens op voorbereiden en die hebben we niet. Dat is wat anders dan schermen met economische groeicijfers.

Een veilige balans?

Ik ben op meerdere buitenlandse kranten geabonneerd. Waaronder Die Welt. De hoofdredacteur Stefan Aust heeft op meerdere gebieden zijn sporen verdiend. De krant hoort ergens in het midden van het politieke spectrum thuis. Vandaag ontving ik een pushbericht. Het betreft hier een artikel van Martin van Creveld. Een in Rotterdam geboren Israelische wetenschapper die zich bezig houdt met militair-strategische onderwerpen.

Het krantenartikel is geschreven naar aanleiding van de hypersonische raket die China gelanceerd heeft. Deze is sneller dan de huidige ballistische raketten en kan ook nucleaire wapens vervoeren. China is hierdoor een stapje verder dan de USA en Rusland. De Koude Oorlog retoriek komt die terug?

Het brengt mij terug naar mijn kindertijd in Eindhoven. Wij woonden aan het Hugo de Grootplein in Eindhoven. Dat was hemelsbreed ongeveer 4 km van het begin van de landingsbaan van Vliegveld Welschap, nu Airport Eindhoven. Jarenlang hoorden wij bijna dagelijks vliegtuigen (Gloster Meteors, Thunderjets, Thunderstreaks) op enkele honderden meters hoogte over ons huis gaan. Een verschrikkelijk kabaal. Praten kon dan niet meer, Whatsapp was er nog niet als communicatievlucht. Soms kwam er eentje in het kanaal vlak voor de landingsbaan terecht. Soms wilde een piloot zijn verloofde groeten door laag over haar huis te vliegen. Ik zag hem even achter de toren van de Theresiakerk verdwijnen om weer tevoorschijn te komen en neer te storten in de Bergen op Zoomstraat. Rennen vanaf ons voetbalveldje. We kwamen er vlak bij. Brandweer van het vliegveld was er al. Die hadden het zien aankomen. Later heb ik dit nog een keer meegemaakt toen ik een F-16 zag neerkomen in de Hasseleres in Hengelo. Ik was op mijn motor die met een beetje goede wil aangezien kon worden voor een politie motor. Ben vlak bij gekomen en meteen terug gegaan. Het stonk er.

Eind veertiger en vijftiger jaren werd er niet geklaagd over het lawaai. Wij werden verdedigd , het was koude oorlog en we moesten offers brengen. Er werd niet gezeurd. Er werd hard gewerkt aan de wederopbouw. De vijand kwam altijd uit het Oosten, maar de Russen werden niet genoemd.

Koude oorlog dat betekende ook haasje-over op bewapeningsgebied. Binnen de NAVO voelden we ons veilig onder Amerikaanse leiding. Daar brak in 1957 totale paniek uit toen de Russen de eerste satelliet lanceerden in een baan om de aarde, de Sputnik. De bewapeningswedloop in de ruimte was begonnen!

Beide kampen waren (en zijn) in staat deze planeet naar de oertijd terug te brengen. Dit wordt vanaf de vijftiger jaren “the balance of terror” genoemd. Hoe het ook zij: wij kennen 76 jaar zonder oorlog tussen de grootmachten. Voor zover er conflicten waren zijn die elders uitgevochten: Korea, Vietnam, Afganistan, Irak.

Eigenlijk zegt van Creveld dat er niet zoveel veranderd is. Er zijn meer nucleaire spelers bij gekomen: China, India, Pakistan en Noord-Korea. Het wordt hoogstwaarschijnlijk geacht dat ook Israel over kernwapens beschikt. Van Creveld meldt dat het Pentagon de bouw voorbereidt van een ruimtesnelweg. De eerste stap om de maan in te zetten als verdediging tegen China.

Hij eindigt met: Het leidt geen twijfel dat kernwapens angstwekkende monsters zijn. Als ze niet ingezet worden is er geen aanleiding voor zorgen. En als ze wel ingezet worden is er geen aanleiding tot zorgen meer.

Hoopgevend toch?

Intro

De hersenen blijven pijnigen. Gewoon door ze zo intensief mogelijk te oefenen. Nieuwe kennis verwerven, oude kenis opdiepen uit de kennisschuur die bijna 80 jaar gevuld is met zaken die zinvol, nuttig en bruikbaar waren. Wat hier niet toe behoorde is denk weggesijpeld in een moeras van vergetelheid. Waarom kan ik het rijtje derde naamval voorzetsels in de Duitse taal nog feilloos opdreunen na 65 jaar? Vond ik talen leuk (ja), vond ik Duits toen leuk (ja), had ik een goed geheugen (kennelijk), vond ik de leraar leuk (ja). Meneer de Vries zag een jongetje dat zich niet op zijn gemak voelde op de school waar hij zat. Hij stimuleerde mij! Ik weet dus niet wat bij mij aan kennis teniet gegaan is na 27 jaar school en studie. Dat er nieuwe kennis en vaardigheden bij gekomen zijn is ook een feit. Ik beweeg me met gemak in de digitale wereld zowel soft- als hardwarematig. Het houdt me cognitief lenig en bij de tijd. De berichten die volgen zijn invallen van mijzelf, gedachten naar aanleing van publicaties. Toevallig. Associatief of zoals een vriendin zegt: je springt van de hak op de tak, ik weet nooit waar je zit.

Invallen waarbij gebeurtenissen in het heden geplaatst worden in mijn referentiekader. Ondertussen pogend helder te krijgen hoe ik mij verhoud tot alles wat zich vandaag voordoet! De taal- en stijlpurist zal zijn hart vasthouden. Voor verbetering op dit gebied houd ik me aanbevolen!